Blockchain có khó không? - Phần 2
>>> Xem Blockchain có khó không? - Phần 1
Tập trung hóa thì dễ hơn rất nhiều
Nếu bạn chú ý một chủ đề, đó là các hệ thống phi tập trung rất khó để tiếp cận và làm việc, đắt đỏ khi bảo trì, cực kỳ nan giải khi muốn nâng cấp và là một sự khổ sở khi muốn mở rộng. Một database tập trung là nhanh hơn rất nhiều, rẻ hơn, bảo trì và nâng cấp cũng dễ hơn blockchain. Vậy tại sao nhiều người vẫn xem blockchain như một “liều thuốc chữa bách bệnh” cho toàn bộ các vấn đề của họ?
Đầu tiên, rất nhiều sản phẩm trong các nền công nghiệp bây giờ đang được bán trên blockchain thực sự là quá hạn để nâng cấp cơ sở hạ tầng về CNTT. Chăm sóc sức khỏe nổi tiếng với những phần mềm tệ hại. Giải pháp tài chính thì vẫn chạy những phần mềm có từ những năm 70’s. Phần mềm để quản lý chuỗi cung ứng thì vừa khó sử dụng và cũng mất công để cài đặt. Nhiều công ty trong các nền công nghiệp không muốn nâng cấp để chống lại những rủi ro liên quan. Có rất nhiều cơ sở hạ tầng đã được nâng cấp, tốn hàng trăm triệu USD và cuối cùng lại phải quay về phiên bản ban đầu. Blockchain là một cách để bán các cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin này và làm cho chúng trở nên có vẻ hiện đại hơn.
Thứ hai, blockchain là một cách giống như bạn đang là một trong những người cạnh tranh hàng đầu về công nghệ thông tin. Dù giống như thế hoặc không, từ “blockchain” đã tự tạo nên một đời sống riêng dành cho nó. Rất ít người hiểu nó là gì, nhưng lại muốn dùng những từ này mỗi lần phát biểu để trông có vẻ thông thái hơn. Giống như “đám mây” được hiểu là máy tính của một ai đó, “AI” hiểu như sự tinh chỉnh thuật toán, “blockchain” trong ngữ cảnh này thì được hiểu là một database chậm chạp và đắt đỏ.
Thứ ba, nhiều người thực sự không thích việc chính phủ kiểm soát một số ngành công nghiệp và họ muốn một cơ chế phân xử khác so với khung pháp lý thông thường, thứ mà chậm và đắt đỏ hơn. Đối với họ, “blockchain” thực sự là cách để loại bỏ sự cồng kềnh của những quy định từ chính phủ. Điều này là quá tải so với những gì blockchain có thể làm. Blockchain không có màu nhiệm để giải quyết những xung đột của con người.
Kết quả là nhiều người bị ám ảnh về sự thổi phồng từ những lời hứa mà blockchain có thể đem lại, nhưng lại không thực sự hiểu được khả năng và chi phí của nó. Điều tồi tệ hơn, chi tiết kỹ thuật thực tế và chi phí được trừ tượng hóa vượt xa những gì mà các nhà đầu tư và giám đốc điều hành của dự án đã vẽ ra, cách mà họ làm để che khuất những gì blockchain có thể và không thể làm được. Những người làm việc dưới trướng của họ trở nên sợ sệt để nói rằng “Hoàng đế không mặc quần áo” và từ đó tạo nên tình cảnh hiện tại của chúng ta.
Vậy, blockchain tốt cho cái gì?
Chúng ta đã cũng cố rằng một blockchain là rất đắt so với các database tập trung. Vậy, lý do duy nhất bạn muốn sử dụng một blockchain là vì nó phi tập trung. Đó là, bỏ đi chuyện hệ thống bị tê liệt chỉ vì sự cố tại một điểm.
Điều này suy ra là phần mềm hoặc cơ sở dữ liệu không được thay đổi thường xuyên, nếu có. Nên có chút lộn xộn để nâng cấp và nhiều nhược điểm để vặn vẹo hoặc thay đổi các quy tắc.
Nhiều ngành công nghiệp không giống như vậy. Nhiều ngành công nghiệp yêu cầu tính năng mới hoặc nâng cấp và tự do để thay đổi và mở rộng khi cần thiết. Do các blockchain khó nâng cấp, khó thay đổi và khó mở rộng, hầu hết các ngành công nghiệp không có nhiều khả năng sử dụng blockchain.
Một ngoại lệ chúng tôi tìm ra là tiền tệ. Không giống như các trường hợp cụ thể của các ngành công nghiệp, tiền tệ thì tốt hơn nếu nó không thay đổi. Sự bất biến và khó khăn trong việc thay đổi điều luật không phải là một sự tiêu cực đối với tiền tệ. Đây là lý do tại sao blockchain là công cụ hợp lý cho lãnh vực này, khi nó đã trở thành Bitcoin.
Điều rõ ràng là rất nhiều công ty đang tìm cách sử dụng blockchain không thực sự muốn một blockchain, mà là nâng cấp cơ sở hạ tầng CNTT cho ngành công nghiệp cụ thể của họ. Điều này là tốt, nhưng sử dụng cụm từ “blockchain” là không trung thực và vượt quá khả năng của nó.
Kết luận
Blockchain là một thuật ngữ phổ biến ngày nay và thật không may, bản ghi nhớ “blockchain không phải Bitcoin” này sẽ không chết. Nếu bạn là một dịch vụ tập trung, một blockchain không giúp cho bạn gì cả, ngược lại còn khiến bạn chi trả chi phí nhiều hơn cho hạ tầng. Nếu bạn là một dịch vụ phi tập trung, thì có thể bạn đang lừa dối chính mình và không suy nghĩ về những điểm đơn lẻ có thể khiến cho hệ thống của bạn bị tê liệt? Sẽ không hề có sự hiện diện của “bạn” trong một dịch vụ phi tập trung đâu!
Trở về trước năm 2000, đã có sự thúc đẩy của rất nhiều giám đốc điều hành trong ngành công nghệ cao để sử dụng Java và XML. Mặc dù hai thứ này là công cụ và không phải là sản phẩm thực tế, nhiều giám đốc điều hành đã nhấn mạnh vào việc sử dụng, bất kể mức độ phù hợp với những gì kỹ sư của họ đang cố gắng đạt được. Blockchain cũng giống như vậy. Tập trung vào các vấn đề, bạn đang giải quyết và các công cụ sẽ khiến cho bản thân bạn dễ dàng hơn. Tập trung vào công cụ sẽ khiến bạn muốn dùng và bạn sẽ kết thúc bằng cách tạp ra những chiếc máy Rube Goldberg, nó không làm gì đặc biệt tốt cả.
Theo nghĩ nào đó, những quan niệm hiện tại về blockchain là cố gắng làm những điều xa với hiện thực. Họ muốn sự an toàn của một hệ thống phi tập trung với sự kiểm soát của một hệ thống tập trung. Mong muốn là tốt nhất của cả hai thế giới, nhưng những gì đạt được là sự tồi tệ của của cả hai thế giới. Bạn phải trả nhiều chi phí và khó khăn của một hệ thống phi tập trung với các nốt mạng sai sót trong một hệ thống tập trung.
Blockchain được sử dụng quá nhiều giống như một từ ngữ thông dụng để bán một món hàng vô dụng. Chúng ta nên loại bỏ những quảng cáo sáo rỗng đó nhanh hơn, quên nó đi lâu chừng nào thì tốt chừng đó.
